De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) blijft voor veel zelfstandigen en opdrachtgevers een bron van onzekerheid.
Sinds de invoering in 2016 is de wet meerdere keren uitgesteld, aangepast, en opnieuw geëvalueerd. Maar wat houdt de Wet DBA eigenlijk in? En belangrijker nog: wat is de huidige stand van zaken in 2025?
Wat is de Wet DBA?
De Wet DBA is in het leven geroepen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Het doel is om te bepalen of een zzp’er écht als zelfstandig ondernemer werkt, of feitelijk in loondienst is.

De wet verving de VAR-verklaring en introduceerde modelovereenkomsten die duidelijkheid moesten geven over de aard van de werkrelatie.
Waarom zoveel ophef?
Vanaf het begin bleek de wet lastig uitvoerbaar. Opdrachtgevers vreesden boetes van de Belastingdienst en stopten soms uit voorzorg met het inhuren van ZZP'ers. ZZP'ers verloren opdrachten, terwijl echte schijnzelfstandigheid vaak ongemoeid bleef. De handhaving werd opgeschort, wat resulteerde in een langdurige ‘handhavingspauze’.
De situatie in 2025!
In januari 2025 is de Wet DBA formeel nog steeds van kracht, maar er is nog steeds geen structurele opvolger die duidelijkheid geeft voor de praktijk. De handhaving wordt wel aangescherpt. De Belastingdienst gaat controleren en grijpt in bij evidente en opzettelijke schijnzelfstandigheid of bij "kwaadwillende".
Wat betekent dit voor jou als ZZP'er?
Voor nu geldt:
-
Je kunt nog steeds met modelovereenkomsten werken, maar dit is niet verplicht.
-
Er is een risico op her kwalificatie van je werkrelatie bij een controle, vooral als je langdurig, tegen een laag uurtarief en onder toezicht werkt.
-
Zorg dat je ondernemerschap aantoonbaar is: meerdere opdrachtgevers, eigen apparatuur, zelfstandige acquisitie, etc.
Wat kun je als opdrachtgever doen?
-
Werk met duidelijke overeenkomsten waarin het ontbreken van gezag en integratie in de organisatie is uitgewerkt.
-
Geef de ZZP'er zoveel mogelijk autonomie over werktijden, locatie en invulling van het werk.
-
Houd rekening met de mogelijkheid dat in de toekomst strengere regels gelden.
Conclusie
De Wet DBA is nog steeds niet volledig in werking, maar de discussies en hervormingen blijven doorgaan. Voor zowel zelfstandigen als opdrachtgevers is het belangrijk om proactief te blijven en contracten en werkwijzen kritisch tegen het licht te houden.
Reactie plaatsen
Reacties